Het Pannenkoekenrestaurant in beeld
Nu de economische crisis achter de rug is, lijkt er ook een einde gekomen aan de sterke groei van pannenkoekenrestaurants. De afgelopen tien jaar is het aantal pannenkoekenrestaurants in Nederland toegenomen van 330 naar 384 bedrijven, een stijging van 16%. De stijging was vooral fors in de periode 2010 tot en met 2013, met groeicijfers van soms 5% à 6% per jaar. De laatste jaren is de groei echter enigszins gestagneerd, in 2017 steeg het aantal met 0,8% ten opzichte van 2016.
Groei niet in alle gebieden
De ontwikkeling van het aantal pannenkoekenrestaurants verschilt sterk per provincie. Met name Overijssel en Noord-Brabant noteren forse groeicijfers. In absolute aantallen was de stijging het grootst in Noord-Brabant en Zuid-Holland, met een toename van respectievelijk 16 en 12 pannenkoekenrestaurants. In Groningen, Flevoland en Limburg daalde het aantal pannenkoekenrestaurants de afgelopen tien jaar, in Zeeland bleef het aantal gelijk.
Ook de dichtheid (aantal pannenkoeken-restaurants per 100.000 inwoners) vertoont regionaal sterke verschillen. Landelijk ligt de dichtheid op 2,2 pannenkoekenrestaurants per 100.000 inwoners. De provincie Zeeland heeft met 4,2 de hoogste dichtheid, de provincie Groningen met 0,7 de laagste. Theoretisch gezien biedt Groningen hiermee de meeste ruimte voor uitbreiding van het aanbod.
Groeiverwachting blijft positief
De economische crisis had een positief effect op de pannenkoekenrestaurants. Consumenten werden steeds prijsbewuster en deden minder uitgaven buiten de deur. Als men al buiten de deur ging eten, werd er vaker gekozen voor betaalbare formules in de fastservicesector zoals pannenkoekenrestaurants. Nu de crisis achter de rug is ligt het groeitempo van pannenkoekenrestaurants een stuk lager. Hoewel de groei ten opzichte van de crisisperiode is afgevlakt verwachten we dat het aantal pannenkoekenrestaurants de komende jaren langzaam zal blijven toenemen. Dit wordt met name veroorzaakt door de vergrijzing die de komende jaren verder door zal zetten, waardoor de belangrijke doelgroep van senioren voorlopig zal blijven groeien.
Tweedeling van de markt
We zien nog steeds duidelijk de tweedeling voortzetten in de soorten pannenkoekenrestaurants. Enerzijds de traditionele pannenkoekenrestaurants nabij toeristische- en recreatiegebieden, vooral populair onder de senioren, gezinnen en dagtoeristen. Anderzijds, zien we steeds meer trendy pannenkoekenrestaurants met eigentijdse interieurs in en rondom de stedelijke omgeving, die zich vooral richten op de stedelingen en toeristisch stadsbezoek.
Opkomst van pannenkoek als fastfood
Met de opkomst van concepten als Okonomiyaki (pannenkoeken als Japans streetfood) zien we de eerste tekenen van de ontwikkeling van de pannenkoek richting een fastfood product. De pannenkoek leent zich hier uitermate goed voor, met eenvoudige en snelle bereiding die bovendien mogelijk is in een beperkte productieruimte. Hij is eenvoudig te vullen met diverse ingrediënten om als gezonde snack of eenvoudige maaltijd verkocht te worden. Het past daarmee in het tijdsbeeld van gezond, snel, lokaal en authentiek. Bovendien is hij eenvoudig aan te passen aan dieetwensen als vegetarisch of zelfs gluten- of lactosevrij. We verwachten daarom verdere opkomst van de pannenkoek als fastfood product, mogelijk ook in combinatie met bezorgdiensten.